Essay

«Το τραγούδι δεν είναι μόνο για να διασκεδάζουμε, αλλά για να ξυπνάμε»!

By March 2, 2015 February 16th, 2018 No Comments

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΡΟΜΠΟΤΗ*

«Νοιώθω υπερήφανη για τους πρώτους (μετανάστες) που ήρθαν εδώ, να θεμελιώσουν αυτή την άλλη δυνατότητα και όχι μόνο για τον εαυτό τους …Καμαρώνω και τους θαυμάζω, γιατί δεν ξέρω αν εγώ θα μπορούσα να ζήσω μακρυά από την Ελλάδα». Τάδε έφη η κα. Λίνα Νικολακοπούλου, κορυφαία Ελληνίδα στιχουργός, κατά τη διάρκεια συνέντευξης στο εδώ Γραφείο Τύπου της Ελλάδος, παραμονή της πρώτης από δύο συναυλίες που διοργάνωσε προς τιμήν της η Syn-Phonia Entertainment Inc.» σε Νέα Υόρκη και Νέα Ιερσέη με απόλυτη επιτυχία. Η δε κρίση στην Ελλάδα που ανέτρεψε μια αρκετά καθεστηκυία θεώρηση των πραγμάτων, βοήθησε στο να αντιληφθή καλύτερα και η ίδια την προσπάθεια που κατέβαλαν φίλοι της οι οποίοι μετανάστευσαν στις ΗΠΑ και να τους αναγνωρίση το ηρωϊκόν του εγχειρήματος, όχι μόνον τη σπουδαιότητα του αποτελέσματος ως είθισται. «Μπράβο τους», είπε χαρακτηριστικά.

Η ερώτηση αφορούσε στις σκέψεις της για την ομογένεια και να σας πω την αλήθεια ήμουνα ελαφρώς προκατειλλημένος και περίμενα μια απάντηση του τύπου «είστε πιο Ελληνες από εμάς» ή κάποια παραλλαγή του. Εκτός από τους ανά περίπτωση πολιτικούς και τους καλλιτεχνικώς παρατρεχάμενους, ακόμη και «πεφωτισμένοι» σαν τον Σαββόπουλο έχουν αφεθεί στην ευκολία του εν λόγω κλισέ και το έχουν ξεφουρνίσει με την ανεμελιά ενός «you look wonderful, dear», κερδίζοντας κάποιους εύκολους πόντους με μηδαμινή προσπάθεια. Προς ανακούφιση της ομηγύρεως, η κα. Νικολακοπούλου δεν είπε τίποτα τέτοιο, εξέφρασε όμως την εκτίμησή της στη συλλογική εμπειρία χιλιάδων Ελλήνων που ήρθαν σε διαφορετικές εποχές και υπό διαφορετικές συνθήκες σε ετούτες τις ακτές για να δημιουργήσουν «αυτή την άλλη δυνατότητα». Ανάμεσά τους και ο πατέρας της, άσχετα αν δεν έμεινε εδώ.

Από μικρή άκουγε τα τραγούδια που της άρεσαν και προσπαθούσε να αποστηθίση τα λόγια. Ξεκίνησε να πλέκη στίχους όταν ήταν 22 χρονών και έκτοτε, «το ημερολόγιο της ζωής μου είναι σε σχέση με τα τραγούδια που έχω γράψει»! Οχι μόνο τα ξέρει όλα απέξω, αλλά θυμάται πού, πώς και με ποιά ερεθίσματα τα έγραψε. Για παράδειγμα η έμπνευση για «Το βενζινάδικο» στάθηκε ένας πίνακας του Εντουαρντ Χόπερ που είδε στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης κατά τη διάρκεια προηγούμενης επίσκεψης στη Νέα Υόρκη. Εν συνεχεία, και ενώ πετούσε προς την Ελλάδα, ήρθε στον νου ένα ξεθωριασμένο πρατήριο βενζίνης που απεικόνιζε ο πίνακας και στη μέση του πουθενά βγήκαν οι στίχοι «Να μπορούσα στα σύννεφα, νά’χα εγώ βενζινάδικο …». Αν και η αρχή του τραγουδιού εκφράζει, ακούσια, τον καϋμό κάθε Ελληνος λαθρεμπόρου καυσίμων, καθώς ένα υπεριπτάμενο πρατήριο θα εξαιρείτο φυσιολογικότατα από τους φόρους καθιστώντας τον κλέφτη σοβαρό επιχειρηματία, ενίοτε και ευπατρίδη, η συνέχεια κάθε άλλο παρά τοιούτου χαρακτήρος είναι και προδιαθέτει για το είδος του συναισθηματικού ψαχουλέματος που μόνο η αϋπνία σε τόσες χιλιάδες πόδια ύψος μπορεί να προκαλέση. «Το τραγούδι δεν είναι μόνο για να διασκεδάζουμε, αλλά για να ξυπνάμε», θα πη σε κάποιο σημείο της συνέντευξης. Και το ξύπνημα μπορεί να εκδηλωθή με πολλούς και διάφορους τρόπους, όχι απαραιτήτως με επαναστάσεις, κρίσεις από «ντιπρέσιον», ή εκρήξεις δακρύων που αναπληρώνουν τη δύσκολη πέψη. «Αμα δω σε ένα ζευγάρι να κρατάη ο ένας το χέρι του άλλου σφιχτά, έχω πετύχει, έχω δώσει το φάρμακο»! Θυμήθηκε επίσης όταν κάλεσε τον Ουμπέρτο Εκο σε μια μπουάτ κι’αυτός έμεινε έκπληκτος που οι θαμώνες άρχισαν να τραγουδούν με τους καλλιτέχνες. Του έκανε εντύπωση όχι μόνο ο μυσταγωγικός χαρακτήρας της εμπειρίας, αλλά και ότι συμμετείχαν οργανικά και εξίσου τρεις διαφορετικές γενιές ανθρώπων.

Η κα. Νικολακοπούλου βλέπει το ελληνικό τραγούδι ως ποτάμι που δεν πρόκειται να στερέψη. Το είπε μετά τη συναυλία στη Νέα Υόρκη, περιστοιχιζόμενη από φοιτητές των πανεπιστημίων «Κολούμπια» και «NYU». Το είπε και στο γραφείο Τύπου. «Είμαι το αποτέλεσμα πολλών στιχουργών πριν από εμένα … Μετά από εμένα, τα νέα παιδιά, ο καθένας θα γράφη πώς νοιώθει τον κόσμο».

Η συνέντευξη, την οποία προλόγισε ο διευθυντής του εδώ Γραφείου Τύπου, κ. Νίκος Παπακωνσταντίνου, δεν θα μπορούσε να κλείση χωρίς μία αναφορά στη συνεχιζόμενη κρίση που μαστίζει την Ελλάδα. «Περπατάω κάθε μέρα τρεις με τέσσερις ώρες, για να δω και να αφουγκραστώ τους ανθρώπους», είπε χαρακτηριστικά η κα. Νικολακοπούλου. Στο σύντομο διάστημα από τις εκλογές θεωρεί ότι «ο κόσμος νοιώθει πιο ήρεμα, είναι σαν την ηρεμία μετά από καυγά». Αν και δεν έχει αυταπάτες ως προς τις πραγματικές δυσκολίες, είναι αισιόδοξη και πιστεύει ότι οι Ελληνες έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν τις συνθήκες εφόσον εμπνευστούν και συστατευθούν πίσω από κάποιον στόχο που θα τους κάνη να νοιώσουν υπερήφανοι. Ανέφερε ως παράδειγμα τους Ολυμπιακούς Αγώνες, μια περίοδος που παρά τα σκάνδαλα και τα όχι λίγα στραβά, έβγαλε σε όσους Ελληνες συμμετείχαν έναν δημιουργικό και αποτελεσματικό εαυτό που ίσως να μην γνώριζαν ότι είχαν.

Εκτός από εκπροσώπους του Τύπου, παρόντες στη συνέντευξη ήταν οι καλλιτέχνες Νίκος Κουρουπάκης, Γιάννα Κατσαγεώργη, Αφροδίτη Δανιήλ, η παραγωγός των συναυλιών, και η διευθύντρια του εδώ γραφείου του ΕΟΤ, κα. Γρηγορία Καματερού.

Η κα. Λίνα Νικολακοπούλου έχει στα σκαριά και ένα βιβλίο που ευελπιστεί να εκδώσει φέτος. Περιλαμβάνει μια σειρά από ανέκδοτες ιστορίες σχετικά με τα τραγούδια και τις αφορμές ή τα ερεθίσματα που έδωσαν «κλώτσο» στην έμπνευση. Διατελούμε εν αναμονή και οψόμεθα εις έτι συναρπαστικότερες αφηγήσεις από αυτές που μάλλον ανεπιτυχώς κατάφερα να σας μεταφέρω σήμερα …

*Ο Δημήτρης Ρομποτής είναι δημοσιογράφος με έδρα τη Νέα Υόρκη.

Contact

NEOhellenika

Demetrios Rhompotis, Publishing Committee Chairman of NEO Magazine